E. W. Vu di que un sol form por li pronómines personal suffice, e que un special form por li casu objectiv ne es necessi. Qualmen vu va far in N li differentie in li secuent frase: »Yo conosse le plu bon quam tu» e »yo conosse le plu bon quam te»? Li differentie inter li nominative e li casu obliqui (Dat-Acc) es quasi absolut in omni lingues de Europa e un parte de Asia con un sol exception por li parol you in E. Anc li possibilità del inversion es un tal comod medie, que li apprension de ti six formes ne sta in mult proportion con li enorm practic avantage.
Quo nu concerne Vor pronómines possessiv, on posse conciliar se ancor con li formes del singulare: men, sen, malgré que illi mal adapta se al styl general latin del fundament del lingue, ma li formes nusen, vusen, lesen es absolutmen ínacceptabil e yo pensa que illi es un del causes del lent progress de N. Lu sam on deve dir del avan-posit genitiv in n. U un tal trova se in li indo-europan lingues (in general tre rar) it es caracterisat per li son s. Yo pensa que li majorité del public vell salutar li complet abolition de ti genitive, quel introducte un strangi e foren note in li LI.
Quo concerne mi formes nor, vor, illi adver ancor ne existe in li natural lingues, ma yo ha antecipat les in lor evolution, tam per li progressiv assimilation del pronómines inter se (ples comparar mi articul in Cosmoglotta: P meu, teu, seu, nosso, vosso, etc.) quam per li evolution fonetic visibil in F nostre, notre, en in li parallel L patre S padre Prov paire F père, u anc li t ha desapparit; do notre - nor in assimilation a lor. Quant pesosi vell esser nostri, vostri apu nor, vor!
O. J. Vu oblive, o non ha remarcat, ke in men libre me had proviset
moyene tu distincte obliqui casu fro nominative: -m, dunke in vun
exemples: plu bon cam vu, o cam vum. Dis acusative in men
gramatike non esed obligatori com in esp. Ma me ha trovat ke li besone de
tal acusative esed tam micri ke me non usat lu in omnum kel me ha scriptet
in N, e me creda ke nul altre ha usat lu. Dunke me ha osat nun prenda
mem insted even kel me had originalim usat = E even,
F même, D sogar. Tali frases com vu ha nun alegat
contre me, have preske nul importantia in practical vivo; ultre tum me
questiona, qualim vu fa li corespondanti distinctione inter li du
frases,
Johan conosa Maria plu bon can Anna (nom.)
Johan conosa Maria plu bon cam Anna (acus.),
vor men systeme permise tu adi -m in li duesmi casu. Li maxim
multes evita ambiguitate in tal casus per altri turno del totum o per
inserto de »fa» o similum.
E. W. Yo have por ti casus li possibilità usar un accusative con li preposition ye. In S e Ru ti metode es conosset: S a, Ru pe.
O. J Dis idee plesa me multim; disiman on indica clarim, ma non-definitim ke on have non un nominative, ma un altri casu.
Pri men posesives, me voli unesmim dicte ke les es omnis reglarim format fro li altri pronomines per -n, kel me ha prendat fro D mein, dein, sein, Dan min, din, sin, E mine (thine). Nusen, vusen, lesen plesa vu min cam li singulari formes, e me comprenda tum; vun »nor, vor, lor» es certim plu curti e pro tum plu comod. Ma les es realim artificialim format. (Nusen resembla kelkigrad Pg nosso). Li -n pove bli adit anke a substantives, ma me usa dis genitive nur in tre tre rari casus.
E. W. Si on vell usar li genitive rarmen con alcun substantives, lu mal ne vell esser tre grand, ma just li pronómines secun fat statistica apartene al max usat paroles. Vu sublinea li regularità obtenet per ti regul. Li psychologic ley postula regularità solmen in ínconosset coses. In ja familiari e sempre usat, un artificial corsett es solmen impeditiv. Noi vide in omni lingues, que li max usat verbes, comparatives e grammatical formes es ínregulari, ma tre fluent. Ci do es activ un altri metode por obtener li max grand facilità, quam li regularità, quel do ne es li sol medie por ti scope.
O. J. Vun pronominal systeme sembla me defectiv in pluri relationes. Vu have li soli posesive su por D sein, ihr. Angles ve misa distinctione inter his, her, e skandinaves ve ultre regreta li manco de posesive corespondant al reflexive (sin, N sen): ti formes evita ambiguitate in multi casus: in F on ofte mus clarifica »son» per aditione »à lui, à elle». In men systeme on have naturalim lon, lan, sen, e anke len, kand on non voli o besona indica special sexu. Generalim li existo de non-sexual formes in -e ultre li du formes in -o, -a es tre util, non solim in le, la, lo, ma omnilok: on have altre (F une autre personne), altro (un autre), altra (une autre), cun li adjective in -i: altri; ultre nule, nulo, nula, nul(i), omne, omno, omna, omni; te, to, ta, ti, etc. A tum veni anke li neutrum in -um: altrum, nulum, li bonum ... E li sam systeme por adjectives com yun: yune (F une jeune femme) - por substantives com artiste (sin indico de sexu), artisto, artista, cusine, cusino, cusina, filie, filio, filia, e multi altris - omnum simpli e facil e cun universal uso de finales kel es international. Dis toti systeme, kel es aplicat a pronomines, adjectives e substantives egalim, me considera com tre pretiosi - e nultem probat ante N in ti extensione. Per tum on evita multi Oc-vordes, de keles li elementes es plu o min international, ma keles com toti vordes exista nullok: alqui, alquó, nequí, nequem, nequel, e adverbes com necú, alcú, alquam, nequande.
E. W. Vu regreta in Oc. li manca de formes non-sexual, usabil por omnes e in sam témpor critica li form su, quel es por ambi sexus. Ti metode es pan-romanic. In Oc on vell dir si necessi: su de illa. Yo evita in general constructet formes quam lon, lan, len, lum etc. li sense de quel es desfacil memorar e queles ne trova se necú. In general yo pensa que un special form non-sexual por omni substantives e adjectives es superflu, til nu li europan lingues ha bon existet sin it, e li formes, criticat in li fine, just es tal comun non-sexual paroles. Que illi existe necú, ne es totalmen subtenibil: alqui = L aliquis, alquó = L aliquod, un poc modernisat. Li negativ formes nequí, nequem etc. es compositiones del negation ne con li pronómin relativ, just quam in li litu-slavic lingues, e pro ti caractere de composition facilmen comprensibil e memorabil.
O. J. In conectione cun dis adverbes me permise me mentiona li general negativ Oc ne. Me ha in linguistical verke (Negation in English and Other Languages) demonstrat ke in multi lingues dis curti adverbe ha blit trovat tro micri: li negation on mus ofte emfasa, dunke on ha in natural lingues prendat plu longi vordes: in ancien latin ne ha bli suplantat per non, in DESk, vor ne in oldi tempes esed li ordinari negative, on have nun nicht, not, ikke, inte, in F ne bli sentit com non sufisant e on dicte ne-pas e in parlat lingue solim pas cun omisione de ne. Pro tum me ha preferat non cam ne: non es omnilok conosat (nonsens), ex. in E compositus: nonconformist, non-stop train, etc. Anke com negativ prefix non es tre bon, e on evita miscomprendos e desavantajes combinant cun prefixe in-, kel es anke usat in altri significatione. Specialim me vud anke parla contre li digresenti formes favorat da kelki occidentalistes: impossibil, irregular, etc. Anke li accent-signe usat in Oc tu distincte negativ ín- fro li altri es tre non-comod.
E. W. Certmen non es plu fort e emfasant, e in un absolut regulari systema preferibil, ma just to es forsan un cause por retener por li omnidiari vive li curt fluent ne. On ne tira sempre per cannones. E li micri labor de memoration del du paroles ne e non es multiplic compensat per li facil fluent parlada. Quo nu concerne li international paroles negativ con ín-, yo ne senti me autorisat abolir e interdir paroles quam ínvalid, ítolerant, ínfinitive, ínnocent, índifferent, índiscretion, etc. ma forsan li hodie modern lingual nationalisme va anc in L.I. far preferer autonom formes con non-.
Quo concerne li formes impossibil, irregulari, immobil etc. yo self sempre emfasa li necessità scrir ínpossibil, íregulari, ínmobil, ínleyal etc. Ma in li ranges de Oc existe ancor un gruppe preferent li »historic» form, pro propagandistic scopes e ínmediat comprensibilità »a prima vista».
| Tum kel nus ha discuset naturim non contena omnum discusendi, ma ha
certim clarificat li positione e li avantajes e detrimentes de chaki
systeme. Li un sublinea plu li systematri reglaritate, li altri plu li
elasti comoditate, ma certim li futuri evolutione del questione pri LI ve
es un practical syntese de ambi principes. Li desirat futuri international
lingue non pove es tre lontan fro Novial e Occidental. Otto Jespersen |
To quo noi ha discusset naturalim ne contene omnicos possibil a
discusser, ma certmen ha clarat li position e li avantagies e detrimentes
de chascun systema. Li un sublinea plu li systematic regularità,
li altri plu li elastic comodità, ma certmen li futur evolution del
question de LI va esser un practic syntese de ambi principies. Li desirat
futur lingue international ne posse esser tre lontan de Occidental e
Novial. Edgar Wahl |
In li nome de nus ambi me voli finalim danka Sº Ilmari Federn, kel ha copiat li reporte e fotografat nus, e specialim cordialisim Sª Dave H. Morris (IALA), kel per sen jenerosi subventione ha fikat posibli li covenio.
Otto Jespersen
Back to Part I
Back to International Auxiliary Languages